Rządowe Centrum Legislacji informuje, że Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przekazało do konsultacji publicznych projekt ustawy podnoszący zasiłek pogrzebowy do 7 tys. zł. Zmiany zakładają również coroczne indeksowanie tej kwoty o wskaźnik inflacji z poprzedniego roku. Obecnie zasiłek wynosi 4000 zł, a jego ostatnia aktualizacja miała miejsce w marcu 2011 roku. Wówczas zasiłek został zmniejszony z 6395,70 zł do 4000 zł przez rząd Donalda Tuska, a waloryzacja świadczenia została zablokowana, pomimo wzrostu kosztów pogrzebu.
Zasiłek pogrzebowy to jednorazowe świadczenie, wypłacane przez ZUS lub KRUS, które ma na celu częściowe pokrycie kosztów pochówku. Te koszty znacząco wzrosły w ciągu ostatnich lat. Serwis Rankomat podał, że średnie wydatki na organizację pogrzebu w różnych miastach Polski wahały się od 8 tys. zł w Poznaniu do około 10,4 tys. zł w Warszawie, Wrocławiu i Krakowie. W tych kwotach nie uwzględniono opłat za miejsce na cmentarzu czy kosztów organizacji ceremonii kościelnej.
Średni koszt pogrzebu w Polsce, w zależności od regionu i wybranej ceremonii, obejmuje zarówno usługi zakładu pogrzebowego, jak i zakup trumny czy urny, kremację lub pochówek, opłaty cmentarne oraz dodatkowe koszty takie jak msza żałobna czy wynajęcie kapłana. Wcześniejsze dopłaty do zasiłku były znacznie niższe i nie przewidywały automatycznej waloryzacji, co oznaczało, że nie nadążały za rosnącymi kosztami usług pogrzebowych.
Obecna propozycja ministerstwa, które prowadzi Agnieszka Dziemianowicz-Bąk z Lewicy, zakłada, że nowa kwota zasiłku wejdzie w życie od 1 lipca 2024 roku, z pierwszą waloryzacją przewidzianą na 2025 rok. Szacunkowy koszt tego wzrostu dla finansów publicznych w 2024 roku wyniesie 890 mln zł, a w ciągu dekady może wzrosnąć do 3,1 mld zł. Projekt zwraca także uwagę na zdolność finansową Funduszu Ubezpieczeń Społecznych do pokrycia nowych wydatków, podkreślając, że fundusz rentowy wykazuje nadwyżkę przychodów nad wydatkami, co może wspierać finansowanie podwyżki.