Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) rozpoczęło prace nad wprowadzeniem regulacji mających na celu ochronę pracowników przed skutkami wysokich temperatur. Celem tych działań jest uregulowanie pracy w warunkach upałów, które stają się coraz bardziej powszechne w letnich miesiącach.
Brak maksymalnej granicy wg. BHP
Aktualne przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) nie określają maksymalnej temperatury, w której może być wykonywana praca. Istnieją jedynie regulacje dotyczące minimalnych temperatur, zależne od rodzaju wykonywanej pracy. Ministerstwo podkreśla, że wprowadzenie jasnych wytycznych dotyczących pracy w wysokich temperaturach jest niezbędne ze względu na rosnącą liczbę dni z temperaturami powyżej 30-35 stopni Celsjusza.
Inicjatywa minister
Minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zleciła prace przygotowawcze mające na celu opracowanie regulacji dotyczących pracy w wysokich temperaturach oraz ochrony pracowników przed upałami. W swoim oświadczeniu zaznaczyła, że zmiany klimatyczne sprawiają, iż letnie miesiące stają się coraz cieplejsze, a poprzednie rządy nie podjęły adekwatnych działań w tym zakresie.
Spotkania i konsultacje
Zapewnienie bezpiecznych warunków pracy w upały było tematem spotkania z udziałem Głównego Inspektora Pracy Marcina Staneckiego, dyrektora Centralnego Instytutu Ochrony Pracy (CIOP) Wiktora M. Zawieska oraz dyrektora generalnego MRPiPS Liwiusza Laski. Ministerstwo zwróciło uwagę na potrzebę wypracowania systemu legislacyjnego, który uwzględnia zmiany klimatyczne w środowisku pracy.
Wątpliwości pracodawców
Wielu pracodawców zgłasza wątpliwości dotyczące możliwości skracania godzin pracy lub zwalniania pracowników ze świadczenia pracy podczas upałów. Przejrzyste uregulowanie tej kwestii przyniesie korzyści wszystkim stronom. Na spotkaniu poruszano również trudności z wyznaczeniem uniwersalnej maksymalnej temperatury ze względu na różnice w warunkach zewnętrznych i indywidualne predyspozycje pracowników.
Przykłady z UE
Ministerstwo analizuje regulacje w innych krajach Unii Europejskiej, gdzie wprowadzono maksymalne temperatury pracy w pomieszczeniach (np. 28 stopni Celsjusza w Słowenii) oraz systemy przerw i odpoczynku w chłodnych pomieszczeniach przy przekroczeniu określonych temperatur. Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (ETUC) apeluje do Komisji Europejskiej o wprowadzenie przepisów określających maksymalną dopuszczalną temperaturę w miejscu pracy na terenie całej UE.
Obowiązujące przepisy i obowiązki pracodawców
W polskim Kodeksie pracy istnieją przepisy dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia klimatyzacji, napojów oraz odpowiednich przerw dla pracowników pracujących w wysokich temperaturach. Przepisy te znajdują się m.in. w:
- Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
- Rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
- Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.
- Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
Dalsze kroki
Ministerstwo zapowiada kontynuację prac nad uregulowaniem pracy w wysokich temperaturach i ochroną pracowników przed upałami. Celem jest wypracowanie kompleksowych rozwiązań, które zapewnią bezpieczne warunki pracy w coraz bardziej ekstremalnych warunkach klimatycznych.
