10 października obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego, w którym szczególnie zwracamy uwagę na znaczenie psychicznego dobrostanu. Nie dotyczy on jedynie osób cierpiących na zaburzenia psychiczne, ale odnosi się do codziennego życia i sytuacji kryzysowych, w jakich się znajdujemy.
Tegoroczne przesłanie Światowej Organizacji Zdrowia brzmi: „Zdrowie psychiczne w sytuacjach kryzysowych – dostęp do usług, wsparcie w nagłych sytuacjach”. Podkreśla ono, że w obliczu wojen, katastrof naturalnych, kryzysów humanitarnych oraz trudnych wyzwań społeczno-ekonomicznych kluczowe stają się umiejętności radzenia sobie z emocjami i stresem, wczesne reagowanie na symptomy kryzysu oraz dostępność skutecznej pomocy psychologicznej i psychospołecznej.
Znaczenie zdrowia psychicznego jako fundamentu zdrowia publicznego
Zdrowie psychiczne to nie tylko brak zaburzeń psychicznych, ale także dobrostan emocjonalny, zdolność do podejmowania wyzwań oraz umiejętność radzenia sobie ze stresem. Realizacja własnych możliwości i uczestnictwo w życiu społecznym są równie istotne. Z danych Unii Europejskiej wynika, że aż 46% obywateli UE doświadczyło w ciągu ostatnich 12 miesięcy trudności emocjonalnych lub psychospołecznych, takich jak lęk, obniżony nastrój czy poczucie bezradności.
Kluczowe kierunki działań na rzecz zdrowia psychicznego
- Unikajmy stygmatyzacji
Język, jakim się posługujemy, ma ogromne znaczenie. Zamiast etykietowania, warto używać języka szacunku i empatii. Komunikacja oparta na zrozumieniu uczuć i potrzeb drugiej osoby sprzyja budowaniu bliskich relacji i konstruktywnemu rozwiązywaniu konfliktów.
- Wspierajmy bliskich
Aktywne słuchanie i dawanie przestrzeni na wyrażenie trudnych emocji są kluczowe. Jeśli podejrzewamy, że ktoś zmaga się z problemami psychicznymi, warto zapytać: „Jak mogę ci pomóc?”.
- Promujmy edukację i profilaktykę
Kompetencje psychospołeczne, takie jak radzenie sobie ze stresem, powinny być nauczane od najmłodszych lat. Inwestycja w edukację w tym zakresie przynosi korzyści całym pokoleniom.
- Korzystajmy z dostępnych form pomocy
Ważne telefony wsparcia to:
- 800 70 2222 – Całodobowa, bezpłatna linia wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego.
- 116 123 – Telefon zaufania dla osób dorosłych (czynny 24/7).
- 116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży (czynny 24/7).
Codzienna profilaktyka zdrowia psychicznego
Zapobieganie zaburzeniom zdrowia psychicznego to inwestycja w siebie, przynosząca długofalowe korzyści. Nawet małe zmiany w codziennych nawykach mogą znacząco wpłynąć na jakość życia. Regularna dbałość o zdrowie psychiczne wspiera naszą odporność psychiczną w trudnych sytuacjach.
- Aktywność fizyczna
Już 30 minut umiarkowanego wysiłku dziennie, jak spacer czy jazda na rowerze, pozytywnie wpływa na układ nerwowy. Ruch zwiększa poziom endorfin i serotoniny, co poprawia nasze samopoczucie.
- Higiena snu
Niedobór snu jest jednym z głównych czynników ryzyka depresji i lęków. Osoby dorosłe powinny spać 7–9 godzin na dobę.
- Zdrowe odżywianie
Dieta bogata w warzywa, produkty pełnoziarniste i zdrowe tłuszcze korzystnie wpływa na zdrowie psychiczne.
- Unikanie używek
Alkohol i nikotyna mogą nasilać objawy depresyjne i zaburzać równowagę emocjonalną.
- Relacje społeczne i pasje
Dobre relacje społeczne i aktywności, które sprawiają radość, wzmacniają poczucie sensu i tożsamości.
Pamiętajmy, że zdrowie psychiczne dotyczy nas wszystkich. Dbajmy o siebie i swoich bliskich.
Foto: Środowiskowy Dom Samopomocy w Otwocku
Czytaj także:
Interwencja Burmistrz Osiecka w sprawie DW 739
