Posłowie zaproponowali wprowadzenie obowiązkowych diet dla wszystkich sołtysów oraz zapewnienie im ubezpieczenia przez gminy w projekcie nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym i ustawy o funduszu sołeckim. Projekt przewiduje również zniesienie fakultatywności tworzenia funduszu sołeckiego oraz zwiększenie refundacji dla gmin z tego tytułu.
Projekt nowelizacji tych ustaw został złożony w Sejmie przez posłów Klubu Parlamentarnego Polska 2025-Trzecia Droga. Zakłada on obowiązkowe diety dla sołtysów oraz zwrot kosztów ich podróży służbowych. Gminy miałyby także pokrywać koszty ubezpieczenia sołtysów od odpowiedzialności cywilnej i od następstw nieszczęśliwych wypadków podczas wykonywania ich zadań. Te uprawnienia przysługiwałyby również przewodniczącym zarządów osiedli.
Czytaj także:
Tak dla dodatku emerytalnego dla Sołtysów
W uzasadnieniu wskazano, że obecnie jedynie część gmin wprowadza zasady dotyczące diet i zwrotu kosztów podróży dla przewodniczących organów wykonawczych jednostek pomocniczych, co prowadzi do nierówności w uprawnieniach sołtysów i przewodniczących zarządów osiedli.
Projekt proponuje także obowiązek tworzenia funduszu sołeckiego we wszystkich gminach posiadających sołectwa oraz zwiększenie o 10 punktów procentowych refundacji dla gmin na ten fundusz. Wskazano, że zgodnie z danymi rządowymi za rok 2023 fundusz sołecki istniał w 1522 z 2173 gmin, które mają sołectwa, co uzasadnia jego obligatoryjne rozszerzenie.
Ponadto, autorzy projektu chcą umożliwić powoływanie młodzieżowych rad organów pomocniczych gminy, które miałyby opiniować projekty uchwał dotyczących młodzieży, monitorować realizację dokumentów strategicznych gminy na rzecz młodzieży oraz podejmować dodatkowe działania na rzecz młodzieży we współpracy z innymi młodzieżowymi radami.
Czytaj także:
Duże zmiany w finansach sołectw: Nowe diety i fundusz sołecki
Projekt ustawy przewiduje także przepisy umożliwiające wójtowi powoływanie konwentu przewodniczących organów wykonawczych jednostek pomocniczych gminy, który działałby jako organ opiniodawczo-doradczy pod jego przewodnictwem.
Nowe przepisy miałyby wejść w życie 1 stycznia 2025 roku, a obowiązek tworzenia funduszu sołeckiego w gminach, które go dotąd nie miały, dotyczyłby budżetu na rok 2026. Obecnie projekt jest opiniowany przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu oraz Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu.