To ważna wiadomość dla wszystkich mieszkańców regionu nadwiślańskiego i miłośników historii lokalnej. Po latach starań i negocjacji, oficjalnie potwierdzono powstanie Muzeum Szkuty i Nadwiślańskiego Urzecza w Czersku (gmina Góra Kalwaria). W nowej placówce znajdzie swoje miejsce m.in. unikalna szkuta – łódź znaleziona kilka lat temu właśnie w Czersku, której los przez długi czas stał pod znakiem zapytania.
Decyzja o utworzeniu muzeum to zwieńczenie wieloletnich zabiegów lokalnych społeczników, historyków oraz parlamentarzystów. Jednym z najaktywniejszych orędowników tej idei był poseł Piotr Kandyba, który nie kryje radości:
– To wielki moment. Od kilku lat pojawiało się zagrożenie, że szkuta znaleziona w Czersku i która aktualnie przechodzi renowację, nie wróci do swojego miejsca. Udało się – po kilku latach poszukiwania odpowiedniej lokalizacji i negocjacji z właścicielem nieruchomości przy zamku w Czersku i Kościele – powstanie Muzeum Szkuty i Nadwiślańskiego Urzecza. Jestem bardzo szczęśliwy, bo to jest niesamowita szansa na jeszcze większy rozwój turystyki i popularyzację Urzecza – podkreśla parlamentarzysta.
Dziedzictwo Urzecza: historia, która zasługuje na uwagę
Urzecze – często zapomniany, a jednocześnie wyjątkowy mikroregion etnograficzny – rozciąga się wzdłuż Wisły, od południowych rubieży Warszawy po okolice Góry Kalwarii, Karczewa i Czerska. Przez wieki kształtowany był przez bliskość rzeki, handel rzeczny, kulturę flisaków, olędrów i lokalnych chłopów. To stąd pochodzi m.in. charakterystyczny strój wilanowski, wyjątkowa kuchnia z silnymi wpływami mazowieckimi i niemieckimi, a także rozbudowana tradycja wiślanych rzemiosł, takich jak budowa łodzi – w tym właśnie szkut.
Pomysł utworzenia muzeum dokumentującego tę bogatą spuściznę od dawna krążył wśród regionalistów. Przełom przyniosło znalezienie i zakonserwowanie historycznej szkuty – dużej, drewnianej jednostki transportowej, którą odkryto w Czersku. Jej zachowanie i ekspozycja w odpowiednim kontekście kulturowym była priorytetem dla wszystkich zaangażowanych stron.
– Po kilku latach zabiegów podpisana została umowa przez Urząd Marszałkowski na kupno nieruchomości, na której powstanie Muzeum Szkuty i Nadwiślańskie Urzecze i znajdzie się w niej szkuta znaleziona w Czersku, gm. Góra Kalwaria. Pamiętam pierwsze spotkanie w tym temacie parę lat temu na zamku w Czersku. Było kilka lokalizacji, wiem, że nie było łatwo doprowadzić do podpisania umowy – były wzloty i upadki, ale ostatecznie MAMY TO! – relacjonuje poseł Kandyba. – Szkuta jest aktualnie poddawana specjalistycznym zabiegom i w przyszłości znajdzie się w Muzeum blisko zamku czerskiego w gminie Góra Kalwaria. Nie chcąc pominąć nikogo, serdecznie dziękuję wszystkim, którzy przysłużyli się doprowadzeniu do podpisania tej umowy. To jest ogromny sukces!
Co znajdzie się w nowym muzeum?
Choć szczegóły koncepcji ekspozycji są jeszcze dopracowywane, wiadomo już, że muzeum będzie miało charakter interdyscyplinarny. Oprócz odrestaurowanej szkuty, znajdą się tam ekspozycje poświęcone:
- dawnym szlakom handlowym na Wiśle,
- tradycyjnym zawodom rzecznym (szkutnicy, flisacy, rybacy),
- stroju, kuchni i obrzędowości Urzecza,
- dokumentacji kultury olęderskiej, która odegrała znaczącą rolę w regionie,
- a także wystawy czasowe i edukacyjne skierowane do szkół i turystów.
Placówka ma być także miejscem wydarzeń kulturalnych i rekonstrukcji historycznych – szczególnie popularnych w sąsiadującym Zamku Książąt Mazowieckich.
Turystyczny impuls dla całego regionu
Utworzenie Muzeum Szkuty i Nadwiślańskiego Urzecza to nie tylko hołd dla przeszłości, ale także inwestycja w przyszłość regionu. Czersk i okolice od lat przyciągają turystów, ale brakowało kompleksowej, nowoczesnej instytucji dokumentującej lokalną tożsamość.
Jak mówi poseł Kandyba – to może być impuls do rozwoju szeroko pojętej turystyki kulturowej:
– To będzie miejsce, które połączy historię, edukację i promocję dziedzictwa Urzecza. Czersk zyskuje unikalną atrakcję, a my – mieszkańcy – miejsce, z którego możemy być dumni.
Będziemy informować o kolejnych etapach powstawania Muzeum, tak ważnego dla naszego regionu.
