W 2025 roku jednostki samorządu terytorialnego (JST) w Polsce otrzymają z tytułu udziału w podatku PIT ponad 173,4 miliarda złotych, a z tytułu udziału w CIT blisko 28,1 miliarda złotych. Jak wynika z wyliczeń Ministerstwa Finansów, kwota potrzeb finansowych wszystkich samorządów na ten rok to ponad 140 miliardów złotych. Te dane, przekazane w komunikacie resortu, pokazują, jak ważne są wpływy z podatków dochodowych dla zrównoważenia budżetów lokalnych władz.
Ministerstwo Finansów opublikowało również szczegółowe wyliczenia dotyczące m.in. kwot subwencji ogólnej, potrzeb finansowych, dochodów z PIT i CIT, a także korekt z tytułu zamożności. Zestawienie to zostało opracowane na podstawie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, uchwalonej przez Sejm 1 października 2024 roku.
Dochody z PIT i CIT
Samorządy, zgodnie z nowymi przepisami, otrzymują dochody z PIT (7% dochodów podatników) oraz CIT (1,6% dochodów podatników). Dochody te są waloryzowane na podstawie danych z roku 2022. W przypadku PIT wskaźnik waloryzacji wynosi 37,1%, natomiast dla CIT – 29,5%. Dochody te są jednym z kluczowych filarów finansowania działalności samorządów, jednak ich wysokość może być korygowana na podstawie poziomu zamożności gminy. (dalsza część materiału pod artykułem)
Może Cię zainteresować:
Powiat, Otwock i pozostałe gminy otrzymają wielomilionowe wsparcie z MF
Subwencja ogólna i potrzeby finansowe
Łączna kwota subwencji ogólnej na 2025 rok wynosi 47,7 miliarda złotych, z czego 22,4 miliarda złotych przeznaczono dla gmin. Subwencja ma na celu wsparcie tych samorządów, które nie są w stanie pokryć swoich potrzeb finansowych wyłącznie z wpływów podatkowych. Warto zaznaczyć, że potrzeby finansowe samorządów na 2025 rok, zgodnie z wyliczeniami, wynoszą ponad 140 miliardów złotych, z czego 68 miliardów przypada na gminy.
Korekta z tytułu zamożności
Mechanizm korekty z tytułu zamożności ma na celu wyrównanie różnic w dochodach między jednostkami samorządu terytorialnego. Jeśli dochody JST na mieszkańca są wyższe niż 120% średnich dochodów w podobnych jednostkach, dochody te podlegają korekcie. Korekty mogą dotyczyć zarówno subwencji ogólnej, jak i udziałów w PIT i CIT. (dalsza część materiału pod artykułem)
Może Cię zainteresować:
Ukradł telefon za 5800 zł – apel o pomoc świadków
Środki z rezerwy
Ministerstwo Finansów przewidziało również dodatkowe środki z rezerwy na uzupełnienie dochodów, które będą uruchamiane w trakcie roku. Środki te mają zapewnić JST możliwość realizacji dodatkowych zadań, w tym związanych ze wzrostem wynagrodzeń nauczycieli. Kwoty te wynoszą od 1 do 6 milionów złotych, w zależności od liczby mieszkańców danej gminy.
Dochody gmin powiatu otwockiego
Przykładem regionalnego zróżnicowania dochodów samorządów są gminy powiatu otwockiego, które otrzymają z tytułu udziału w PIT i CIT łącznie 630 830 322,89 zł. W powiecie tym mieszka 73 372 osoby w wieku aktywnym zawodowo (20-64 lata). Wpływy te stanowią podstawę finansowania lokalnych potrzeb społecznych i inwestycyjnych. Poniżej wartości podane bez kwot groszowych.
- Otwock – dochód z PIT 190 953 706 zł, a z CIT 1 697 445 zł.
- Józefów – dochód z PIT 118 012 141 zł i CIT 1 259 923 zł.
- Wiązowna – dochód PIT 65 828 298 zł, a z CIT 3 332 740 zł.
- Karczew – PIT 74 230 031 zł i z CIT 1 758 841 zł.
- Sobienie-Jeziory: PIT – 18 292 822 zł, CIT – 331 582 zł,
- Celestynów: PIT – 49 179 224 zł, CIT – 1 369 794 zł,
- Kołbiel: PIT – 31 758 995 zł, CIT – 2 067 884 zł,
- Osieck: PIT – 10 963 418 zł, CIT – 526 433 zł.
Reforma budżetu, która ma wejść w życie w 2025 roku, jest kluczowa dla stabilizacji finansów samorządów w Polsce, szczególnie w kontekście udziału w podatkach PIT i CIT. Po zmianach wprowadzonych m.in. przez Polski Ład, wiele samorządów znalazło się w trudnej sytuacji finansowej, co wywołało znaczące deficyty budżetowe. Reforma ma na celu wzmocnienie niezależności finansowej JST, zwiększając ich dochody o kilkadziesiąt miliardów złotych rocznie.
Dzięki tym zmianom, samorządy będą bardziej odporne na decyzje podatkowe podejmowane na szczeblu centralnym, co pozwoli im lepiej planować wydatki i inwestycje. Wprowadzenie reformy ma uniezależnić finansowanie JST od przyszłych wahań w systemach PIT i CIT oraz zapewnić stabilniejsze źródła dochodów
fot: Pexels.com