Reaktor badawczy MARIA wciąż nie działa. Ministerstwo Przemysłu i Narodowe Centrum Badań Jądrowych poinformowały 8 maja 2025 roku o przedłużeniu przerwy technicznej, pierwotnie zaplanowanej do tego dnia. Powodem opóźnienia jest brak nowego zezwolenia na eksploatację wydawanego przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki (PAA).
Eksploatacja jedynego w Polsce reaktora badawczego MARIA została wstrzymana 1 kwietnia 2025 r., równolegle z wygaśnięciem dotychczasowego zezwolenia na jego użytkowanie. Proces odnowienia pozwolenia wciąż trwa i odbywa się zgodnie z przepisami ustawy – Prawo atomowe oraz w oparciu o międzynarodowe wytyczne bezpieczeństwa reaktorów jądrowych, opracowane przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej (MAEA).
Jak wynika z komunikatu, od 9 maja reaktor wejdzie w dodatkowy okres postoju, który potrwa do momentu uzyskania formalnej zgody na wznowienie pracy. Narodowe Centrum Badań Jądrowych, które zarządza reaktorem, prowadzi obecnie intensywne konsultacje z ekspertami PAA. Część z przedstawionych wyjaśnień została już zaakceptowana, co może zwiastować postępy w finalizacji procedury.
Dostawy radiofarmaceutyków bez zakłóceń
Choć reaktor pozostaje wyłączony, jego czasowa niedostępność – jak podkreśla Ministerstwo – nie wpływa na bezpieczeństwo krajowych dostaw radiofarmaceutyków, wykorzystywanych w medycynie nuklearnej. Od połowy kwietnia produkcja krajowa opiera się na materiale radioaktywnym pozyskiwanym od zewnętrznych dostawców.
– Dostawy dla polskich placówek medycznych są realizowane priorytetowo – zapewniają przedstawiciele NCBJ. Zastrzegają jednak, że mogą wystąpić drobne korekty w harmonogramach wysyłek. W przypadku odbiorców zagranicznych każda zmiana w harmonogramie konsultowana jest indywidualnie.
Reaktor MARIA – kluczowa instalacja dla nauki i medycyny
Reaktor MARIA, zlokalizowany w Świerku pod Warszawą, to jedyny działający reaktor badawczy w Polsce i jedna z kluczowych instalacji tego typu w Europie Środkowej. Wykorzystywany jest m.in. do produkcji izotopów medycznych, testów materiałowych oraz badań neutronowych.
Przedłużająca się przerwa w pracy MARII może mieć ograniczony wpływ na rynek krajowy, jednak w dłuższej perspektywie może wpłynąć na konkurencyjność Polski w międzynarodowym obiegu radioizotopów. Dlatego sprawne zakończenie procedury administracyjnej i uzyskanie nowej zgody PAA pozostaje kluczowe dla stabilności sektora naukowo-medycznego.
