Kształtowanie analitycznego myślenia, promowanie zdrowego stylu życia, higiena cyfrowa oraz edukacja obywatelska i zawodowa – to kluczowe elementy nowej polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2025/2026. Szczegóły zmian zaprezentowały podczas konferencji prasowej ministra edukacji Barbara Nowacka oraz wiceministra Katarzyna Lubnauer.
Osiem kierunków
Nowe wytyczne MEN zostały sformułowane w ośmiu punktach, które mają wyznaczać kierunek rozwoju polskiej edukacji:
- Kształtowanie myślenia analitycznego – poprzez interdyscyplinarne podejście do nauczania przedmiotów ścisłych i przyrodniczych oraz rozwijanie kompetencji matematycznych.
- Edukacja obywatelska – szkoła ma być miejscem kształtowania postaw patriotycznych, społecznych i obywatelskich. Duży nacisk położono na odpowiedzialność za region i ojczyznę oraz dbałość o bezpieczeństwo swoje i innych.
- Promocja zdrowego trybu życia – szkoły mają aktywnie wspierać postawy prozdrowotne i rozwijać aktywność fizyczną uczniów.
- Profilaktyka przemocy rówieśniczej i zdrowie psychiczne – w tym zapobieganie uzależnieniom, wsparcie dzieci i młodzieży w kryzysach psychicznych oraz działania na rzecz zdrowia psychicznego.
- Higiena cyfrowa i bezpieczeństwo w sieci – rozwijanie krytycznego myślenia, nauka świadomego korzystania z internetu i zasobów cyfrowych, w tym sztucznej inteligencji i Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej.
- Promowanie kształcenia zawodowego – już na poziomie szkoły podstawowej, z jednoczesnym wzmocnieniem doradztwa zawodowego oraz współpracy z pracodawcami.
- Wspieranie polonii – rozwój edukacji polonijnej, nauczanie języka polskiego i popularyzacja polskiej kultury wśród rodaków za granicą.
- Aktywność poznawcza i poczucie sprawczości ucznia – wspieranie samodzielności, kreatywności i decyzyjności uczniów.
– „To się przełoży na realną praktykę w szkołach. Pokazuje też, w jakim kierunku planujemy reformę, która zacznie wchodzić w życie w 2026 roku, stąd ten nacisk na edukację obywatelską” – podkreśliła ministra Barbara Nowacka.
Nowe przedmioty
Od roku szkolnego 2025/2026 uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych zaczną uczestniczyć w zajęciach z nowych przedmiotów – edukacji zdrowotnej i edukacji obywatelskiej. Pierwszy z nich ma uczyć zasad zdrowego życia, drugi zaś – przygotowywać młodzież do świadomego uczestnictwa w życiu społecznym i obywatelskim.
Wsparcie zamiast kontroli?
Ministerstwo zapowiedziało również nowe podejście do roli kuratoriów oświaty. Oprócz corocznych kontroli planowych oraz tzw. kontroli doraźnych, kuratoria mają aktywniej wspierać szkoły.
– „Zawsze kuratoria przeprowadzają tzw. kontrole doraźne. Ale nam przede wszystkim zależy na tym, żeby rolą kuratoriów była nie tylko kontrola, ale też wsparcie” – zaznaczyła wiceministra Katarzyna Lubnauer.
Zadania dla kuratoriów
Wśród zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego MEN wskazuje m.in.:
- W branżowych szkołach I stopnia i technikach: sprawdzenie zgodności kształcenia zawodowego z podstawami programowymi, w tym przygotowania do prawa jazdy (kat. B, C, C+E) oraz kwalifikacji wstępnej.
- W szkołach podstawowych: zapewnienie uczniom jednego gorącego posiłku dziennie oraz stworzenie warunków do jego spożycia w czasie pobytu w szkole.
- Wychowanie fizyczne: zapewnienie uczniom odpowiedniej aktywności fizycznej w ramach lekcji WF.
Priorytety MEN
Resort edukacji wyraźnie akcentuje, że edukacja zdrowotna, promowanie aktywności fizycznej, higiena cyfrowa oraz fundamentalne kształcenie zawodowe stanowią filary nadchodzących zmian.
