Dwa kolejne budynki z zespołu Obserwatorium Geofizycznego w Otwocku zostały wpisane do rejestru zabytków. Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków (MWKZ) ogłosił, że są to Willa Chojnatka oraz budynek, w którym prowadzono badania nad elektrycznością atmosferyczną. Te historyczne obiekty dołączyły do już wcześniej wpisanych budynków, tworząc kompletny zespół architektoniczny związany z badaniami geofizycznymi w regionie.
Historyczne znaczenie obiektów
Obserwatorium Geofizyczne w Otwocku ma bogatą historię, której początki sięgają 1905 roku, kiedy polski fizyk Stanisław Kalinowski, twórca Gabinetu Fizycznego Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie, zaangażował się w międzynarodowy program mapowania pola magnetycznego Ziemi. W 1911 roku Kalinowski rozpoczął budowę Obserwatorium Magnetycznego w Świdrze, dzięki funduszom przekazanym przez Kasę im. J. Mianowskiego oraz prywatnych darczyńców. Projektantem budynków obserwacyjnych był Łukasz Wolski, a do zespołu obiektów należały m.in. drewniany pawilon pomiarów absolutnych oraz murowany budynek do aparatury rejestracyjnej.
W 1925 roku na terenie obserwatorium wzniesiono budynek do badań nad elektrycznością atmosferyczną, który ze względu na błędy konstrukcyjne został przebudowany w latach 1927-1928. Willa Chojnatka, położona przy ulicy Turystycznej 18A, odgrywała ważną rolę w rozwoju instytucji. Po wojnie, w 1945 roku, została ona wydzierżawiona przez Tymczasowy Zarząd Państwowy i przekazana Instytutowi Fizycznemu przy Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, a następnie stała się częścią majątku Zakładu Geofizyki PAN.
Współczesne funkcje budynków
Obecnie oba budynki, wpisane na listę zabytków, są częścią Obserwatorium Geofizycznego im. Stanisława Kalinowskiego, które funkcjonuje w ramach Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk. Willa Chojnatka, po licznych przebudowach i remontach, służyła m.in. jako laboratorium, biblioteka oraz pomieszczenia mieszkalne dla pracowników.
Wystawa „Drewniany Otwock i jego sławni mieszkańcy”
W ramach obchodów tego ważnego wydarzenia, 23 października na terenie Obserwatorium Geofizycznego zostanie otwarta wystawa pt. „Drewniany Otwock i jego sławni mieszkańcy”. Ekspozycja, zorganizowana przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie, będzie dostępna dla zwiedzających od poniedziałku do piątku, w godzinach 9:00–14:00, przy ulicy Brzozowej 2. Wystawa ma na celu ukazanie bogatej historii Otwocka oraz jego związku z geofizyką i innymi naukami, podkreślając jednocześnie znaczenie architektury drewnianej miasta.
Dodanie kolejnych budynków do rejestru zabytków jest kontynuacją działań, które mają na celu ochronę unikalnego dziedzictwa naukowego i kulturowego Otwocka, a także upamiętnienie ważnej roli, jaką odegrało w badaniach geofizycznych w Polsce i na świecie.
Foto: MWKZ
Czytaj także:
Pożar willi Boya w Falenicy. Budynek był siedzibą NKWD
