Nowa ustawa nakłada na samorządy zadania, których nie będą w stanie wykonać. Projekt ustawy dotyczącej ochrony ludności i obrony cywilnej, skierowany w zeszłym tygodniu do konsultacji, spotkał się z krytyką ze strony Związku Powiatów Polskich (ZPP). Samorządowcy zrzeszeni w ZPP wskazują, że szaleńcze tempo procedowania tego projektu budzi poważne obawy wskazuje portalsamorzadowy.pl.
ZPP uznaje za “co najmniej kontrowersyjny” zapis w projekcie, który zakłada, że zadania samorządów dotyczące ochrony ludności i obrony cywilnej mają być finansowane z rezerwy celowej. Zdaniem samorządowców praktycznym problemem będzie dublowanie się takich samych zadań na różnych szczeblach jednostek samorządu terytorialnego. Obawiają się oni, że to doprowadzi do powielania dokumentacji, chaosu kompetencyjnego oraz trudności w razie niewykonania poleceń wojewody, które mogą być wysyłane do samorządów “bez opamiętania” (portalsamorzadowy.pl).
Związek Powiatów Polskich wskazuje także na brak przepisów dotyczących zarządzania kryzysowego w projekcie ustawy, co może skutkować bałaganem kompetencyjnym. Kolejnym istotnym problemem jest przypisanie samorządom niemal wszystkich zadań jako zadań własnych, co będzie miało swoje skutki finansowe, zwłaszcza przy braku zwiększenia dochodów samorządów na realizację nowych zadań oraz wprowadzeniu fakultatywnego, niepewnego źródła wsparcia na realizację zadań z Funduszu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej.
Samorządowcy z powiatów uważają, że przepis, według którego wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta oraz wojewoda odpowiadają za realizację zadań ochrony ludności na różnych obszarach, nie rozwiązuje problemu, gdyż prowadzi do ryzyka wzajemnego przerzucania się odpowiedzialnością za realizację zadań. Szczególnie niebezpiecznym przepisem z punktu widzenia samorządów jest możliwość wydawania zaleceń przez wojewodów dotyczących zasobów ochrony ludności oraz działań podejmowanych przez organy ochrony ludności. ZPP obawia się, że realizacja tych zaleceń będzie kosztowna dla samorządów, ale nie dla wojewodów, co może prowadzić do ich masowego wysyłania, jak miało to miejsce podczas pandemii koronawirusa.
Związek Powiatów Polskich pyta, jak organy kontroli czy prokuratura będą reagować na niewykonanie zaleceń wojewodów, obawiając się, że w sytuacji zagrożenia, wójtowie i starostowie mogą ponieść konsekwencje za niezrealizowane wcześniej zalecenia. Podobnie oceniają pomysł, że minister właściwy do spraw wewnętrznych będzie określał wytyczne w sprawie zasobów ochrony ludności.
“Rozumiemy potrzebę szybkiego wdrożenia przepisów odnoszących się do ochrony ludności i obrony cywilnej, niemniej jednak nie może to odbywać się w sposób, który doprowadzi do wprowadzenia aktu prawnego budzącego wątpliwości interpretacyjne, naruszającego zasadę przyzwoitej legislacji i nakładającego na samorządy obowiązek realizacji zadań, których te z powodu ograniczeń finansowych nie będą w stanie wykonać” – stwierdzają samorządowcy ze Związku Powiatów Polskich.
fot: Wojsko Polskie